Οι πρόσφατες «αντιδυτικές» θέσεις της Τουρκίας και η υποστήριξη της στην παλαιστινιακή πλευρά, γεννάνε ερωτήματα για τον δρόμο που θα ακολουθήσει εάν κλιμακωθεί περισσότερο η ένταση στην περιοχή

Η Τουρκία έχει αποκαλύψει εδώ και αρκετό καιρό τις διαθέσεις της, με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην κρύβει τις φιλοδοξίες του να καταστήσει την Τουρκία ρυθμιστή στην ευρύτερη περιοχή.

Ήδη από το ξέσπασμα της έντασης, η Τουρκία κινείται αυτόνομα με δική της ατζέντα, η οποία έρχεται σε  αντίθεση με τη δυτική πολιτική, δημιουργώντας αρκετές αντιδράσεις.

H Τουρκία να επιλέξει εάν είναι με ΕΕ και ΝΑΤΟ ή με Ρωσία, Ιράν, Χαμάς και Χεζμπολάχ 

Η πρώτη αντίδραση έρχεται από τον κ. Μαργαρίτη Σχοινά. Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν στο 2ο Συνέδριο Ανατολικής Μεσογείου & Νοτιοανατολικής Ευρώπης στις Βρυξέλλες, τόνισε  πως η απάντησή της Τουρκίας πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Ειδικότερα, ο κ. Σχοινάς συνομιλώντας με τον πρόεδρο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών Συμεών Τσομώκο, υπογράμμισε ότι «το περασμένο Σάββατο ξυπνήσαμε όλοι με τη συγκλονιστική είδηση μιας βίαιης τρομοκρατικής επίθεσης με πολλαπλά μέτωπα που εξαπέλυσε η Χαμάς εναντίον του κράτους του Ισραήλ και αθώων πολιτών. Από την πρώτη στιγμή, ομόφωνα και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ αναγνωρίσαμε ομόφωνα το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του, καταγγείλαμε την τρομοκρατική επίθεση και είπαμε δυνατά ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τον τρόμο».

«Η Τουρκία πρέπει να επιλέξει σε ποια πλευρά της ιστορίας θέλει να είναι: μαζί μας –την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ, τις αξίες μας, το ήθος της Δύσης– ή με τη Μόσχα, την Τεχεράνη, τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ», επισημαίνοντας ότι «η απάντηση πρέπει να είναι ξεκάθαρη».

Ταυτόχρονα, ανέφερε ότι η Τουρκία είναι εταίρος κλειδί για την σταθερότητα στην Ευρώπη και την περιοχή σε τομείς όπως είναι μεταξύ άλλων το μεταναστευτικό και το εμπόριο.

Η πρόταση για παλαιστινιακό κράτος και το αντιαμερικάνικο ξέσπασμα

Ο Τούρκος πρόεδρος από το ξέσπασμα της κρίσης, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα για ίδρυση παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Αφήνοντας αιχμές για το Ισραήλ πως «συμπεριφέρεται ως οργάνωση κι όχι ως κράτος, δεν είναι πόλεμος αλλά σφαγή» και στη συνέχεια εξέφρασε το αντιαμερικανικό μένος του σχετικά με την αποστολή αεροπλανοφόρου στην περιοχή. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε: «Στέλνεις αεροπλανοφόρο… Τι πας να κάνεις; Tι κάνεις και εμποδίζεις την ανθρωπιστική βοήθεια που πάει στην περιοχή; Σήμερα στη Γάζα δεν έχουμε νερό, ηλεκτρικό, φαγητό… Πού είναι η Δύση;» ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας σε νέους του κόμματός του AKP. Όπως μετέδωσε ο ΣΚΑΪ στη συνέχεια διερωτήθηκε τα εξής: «Τώρα λένε πως οι ΗΠΑ στέλνουν αεροπλανοφόρο. Θα έρθει λέει και δεύτερο αεροπλανοφόρο. Κύριε… ΗΠΑ. Μα δες πού είναι η Αμερική και πού βρίσκεται η Μεσόγειος, το Ισραήλ και η Παλαιστίνη. Τι δουλειά έχεις εσύ εκεί;»

Η στρατιωτική δράση της Τουρκίας στην Συρία υπονομεύει τον πόλεμο εναντίον του ISIS

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, οι στρατιωτικές επεμβάσεις της Τουρκίας στην Συρία υπονομεύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.  Υπονομεύουν τον πόλεμο κατά του ISIS και του ισλαμικού κράτους. Το διάταγμα που έχει την υπογραφή του Προέδρου Μπάιντεν συγκεκριμένα αναφέρει για την Τουρκία «Η κατάσταση στη Συρία και σε σχέση με αυτήν, και ιδίως οι ενέργειες της κυβέρνησης της Τουρκίας για τη διεξαγωγή στρατιωτικής επίθεσης στη βορειοανατολική Συρία, υπονομεύει την εκστρατεία για την ήττα του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Συρίας ή ISIS, θέτει σε κίνδυνο τους αμάχους και απειλεί περαιτέρω να υπονομεύσει την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και συνεχίζει να αποτελεί ασυνήθιστη και εξαιρετική απειλή για την εθνική ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών.

Καιρίδης: Προβληματισμός για τη στάση της Τουρκίας

Για τη στάση της Τουρκίας ανέφερε πως «μας προβληματίζει το γεγονός ότι η Τουρκία παίρνει θέσεις αντί δυτικές και η προσπάθειά μας είναι να διαφυλάξουμε την ελληνοτουρκική προσέγγιση από την ευρύτερη γεωστρατηγική επιδείνωση. Η συμφωνία του 2016, η οποία δεν τηρείται σήμερα με ευθύνη και της Τουρκίας κατ εξοχήν, είναι μια βάση, η οποία δεν μπορεί να αλλάξει εύκολα διότι θα χρειαστεί η συμφωνία 27 χωρών της Ένωσης και είδατε τα προβλήματα που έχουμε και στο σύμφωνο μετανάστευσης για να συμφωνήσουν Πολωνία, Ουγγαρία. Ακόμα και για την ανθρωπιστική βοήθεια έγινε μπάχαλο, που δείχνει και την αμηχανία και τα προβλήματα που έχουμε συντονισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν υπάρχει τρόπος και λόγος να τα κρύψουμε, αλλά η συμφωνία αποτελεί μια βάση. Από εκεί και πέρα η Ελλάδα παίρνει πρωτοβουλία διότι βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος και αυτό το νόημα έχει μέσα στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο οι ελληνικές επαφές που γίνονται και σε ανώτατο επίπεδο Μητσοτάκη – Ερντογάν και σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και σε επίπεδο της μετανάστευσης».

Απαντώντας στο σενάριο που θέλει η κλιμακούμενη σύγκρουση Ερντογάν με τη Δύση να οδηγήσει στο άνοιγμα των συνόρων σημείωσε πως «δεν έχουμε τέτοιες ενδείξεις, αλλά προφανώς όλα τα ενδεχόμενα υπάρχουν. Πολλά θα εξαρτηθούν με το τι θα γίνει επί του πεδίου επί του εδάφους. Έχουμε ένα αποτρόπαιο έγκλημα. Έχουμε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, το οποίο είναι αναφαίρετο και απολύτως κατοχυρωμένο και εμείς το λέμε σαν επίσημη ελληνική πλευρά. Η ελληνική κυβέρνηση, όπως το λένε και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες κλπ. Από εκεί και πέρα όμως, αυτό που δεν πρέπει να έχουμε είναι μια ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα. Την ώρα που πέρασε το πρώτο κύμα της μεγάλης οργής και πρέπει να μιλήσουμε και πολιτικά, είναι όλη αυτή η βία εάν θα συνοδευθεί και από ένα πολιτικό πλαίσιο. Διότι από μόνη της η βία το ξέρουμε αυτό, στα 75 χρόνια της ισραηλινής σύγκρουσης από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948 μέχρι σήμερα, δεν αποτελεί λύση. Όλη αυτή η τραγωδία που ζήσαμε αυτή την εβδομάδα που πέρασε μπορεί να φέρει μια σταθερότητα και μια συνύπαρξη ή θα αποσταθεροποιήσει περαιτέρω, μια ήδη επιβαρυμένη και εξαιρετικά επιβαρυμένη περιοχή που είναι η Μέση Ανατολή. Διότι η ισορροπία στην Αίγυπτο δεν είναι δεδομένη, ο Λίβανος τελεί υπό κατάρρευση, η Δυτική Όχθη έχει τα δικά της προβλήματα με μια πολύ εξασθενημένη Παλαιστινιακή Αρχή και οι διάφοροι εχθροί της σταθερότητας στα ανατολικότερα Τεχεράνη κλπ καραδοκούν. Άρα, υποχρέωση ημών των δυνάμεων της ειρήνης και της σταθερότητας είναι να βοηθήσουμε όλο αυτό το κακό να οδηγήσει σε κάτι και όχι σε ένα μεγαλύτερο κακό».

Ενδεχόμενο ρήγμα στο ΝΑΤΟ

Η στάση του Ερντογάν να «τραβάει το σκοινί» στα άκρα, με του δυτικούς, θα μπορούσε να οδηγήσει στην ρήξη του και στην αποχώρηση της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ. Πρόκειται για ένα πολύ δυσχερές ενδεχόμενο, το οποίο θα δυναμιτίσει ακόμα περισσότερο την περιοχή, αλλάζοντας τις ισορροπίες με τον Τούρκο Πρόεδρο να βρίσκεται χωρίς έλεγχο από του δυτικούς και ικανό για τα χειρότερα.