Από το «πειραματόζωο» της κρίσης, σε σημείο διεθνούς αναφοράς – Τι βλέπουν οι Ιταλοί που αγνοούν πολλοί στην Αθήνα
Το άρθρο της Corriere della Sera δεν έπιασε στον ύπνο μόνο την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Φαίνεται να εξέπληξε και μέρος της ελληνικής – πολιτικής και δημοσιογραφικής – ελίτ, που εξακολουθεί να προσεγγίζει την πραγματικότητα με τον μεγεθυντικό φακό της εσωστρέφειας.
Γιατί, λοιπόν, μια ιταλική εφημερίδα του μεγέθους της Corriere αναρωτιέται αν η Ελλάδα αποτελεί πλέον πρότυπο για την Ευρώπη; Και γιατί βλέπει θετικά αυτό που στην Ελλάδα αντιμετωπίζεται, ακόμη, ως “μεταρρυθμιστική αναγκαιότητα με κοινωνικό κόστος”;
Η απάντηση δεν είναι τεχνική – είναι βαθιά πολιτική. Η χώρα κατάφερε, μετά από μια δεκαετία συντριβής, να βγει όχι μόνο οικονομικά σταθεροποιημένη αλλά και πολιτικά πιο ώριμη. Οι αγορές βλέπουν σταθερότητα, ηγεσία με δυτικό στίγμα, γραφειοκρατία που αρχίζει να ψηφιοποιείται και δημόσιο λόγο που πλέον δεν εκπέμπει μόνο διαρκή ανασφάλεια.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Corriere εντοπίζει μια ειρωνεία της Ιστορίας: οι χώρες που υπέστησαν την ταπεινωτική παρέμβαση της τρόικας, είναι σήμερα πιο ελκυστικές από εκείνες που επέβαλαν τους όρους. Η Ελλάδα είναι πια η «καλή μαθήτρια» – όχι επειδή εκτέλεσε εντολές, αλλά επειδή αναγκάστηκε να χτίσει από την αρχή έναν στοιχειωδώς λειτουργικό κρατικό μηχανισμό.
Η σύγκριση με την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία είναι εκκωφαντική: τα spreads τους αυξάνονται, οι θεσμοί παραμένουν δυσκίνητοι, ο λαϊκισμός διογκώνεται. Αντίθετα, στην Ελλάδα επικρατεί πολιτική ηρεμία, σταθερή δημοσιονομική εικόνα και ήπια μεταρρυθμιστική συνέχεια.
Αυτό δεν σημαίνει ότι “όλα πάνε καλά”. Η φτώχεια επιμένει, οι κοινωνικές ανισότητες διογκώνονται, και η παραγωγική βάση παραμένει εύθραυστη. Αλλά σε αντίθεση με τον ευρωπαϊκό Βορρά, η Ελλάδα δεν τρέχει να προλάβει το χάος. Το έχει ήδη ζήσει – και μάλλον έμαθε κάτι από αυτό.
Η ειρωνεία, βέβαια, είναι πως ενώ η Ευρώπη αναγνωρίζει την πρόοδο, στο εσωτερικό της χώρας υπάρχει ακόμα η συνήθης καχυποψία. Ίσως τελικά χρειάζεται ένα πρωτοσέλιδο από το Μιλάνο για να καταλάβουμε ότι κάτι έχει αλλάξει.
