Ανακοίνωση ΟΣΥΑΠΕ
Ανάμεσα σε εγκλωβισμένους, νεκρούς και αγνοούμενους, ανάμεσα σε χωριά βυθισμένα στη λάσπη, κατεστραμμένες υποδομές, αγροτικές εκτάσεις και παραγωγή εκτός από την οργή και την αγανάκτηση που ξεχειλίζει, έρχονται στην επιφάνεια για άλλη μια φορά αρκετά ζητήματα για τα τεχνικά έργα, για τα τεράστια προβλήματα των τεχνικών υπηρεσιών, των υπαλλήλων και όλου του επιστημονικού δυναμικού των οργανικών μονάδων των Τεχνικών ‘Έργων, Αντιπλημμυρικής προστασίας, Μελετών, Μητροπολιτικών Υποδομών ή όπως αλλιώς ονομάζονται σε κάθε Περιφέρεια.
Προβλήματα που τα έχουμε αναδείξει πολλές φορές, με πολλές αφορμές.
Τέθηκαν ερωτήματα: Ήταν αναπόφευκτο ότι έγινε; Η «κλιματική αλλαγή», τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» καθορίζουν στο 100% τις τραγικές επιπτώσεις και όλο το εύρος τους; Το κράτος, η κεντρική διοίκηση, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι έκαναν ότι μπορούσαν;
Οι απαντήσεις που δίνονται εκφράζουν όχι μόνο το χθες, αλλά και το αύριο…
Εκφράζουν τις ευθύνες, αλλά και τις λύσεις… και αποτυπώνονται σε δυο δρόμους.
Ο ένας είναι αυτός που ισχυρίζεται ότι η επιχειρηματική δράση στα έργα είναι μονόδρομος, για τον σχεδιασμό και την υλοποίησή τους, κι ο άλλος είναι αυτός που προτάσσει τον ολοκληρωμένο κεντρικό σχεδιασμό και την υλοποίησή τους από πλήρως στελεχωμένες και εξοπλισμένες δημόσιες υπηρεσίες, που θα σχεδιάζουν, θα μελετούν, θα υλοποιούν, θα επιβλέπουν και θα συντηρούν.
Ο πρώτος είναι αυτός που ακολουθούν χρόνια τώρα όλες οι αστικές κυβερνήσεις, Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες κι ο δεύτερος είναι αυτός για τον οποίο παλεύουμε εμείς μαζί με το λαό και που χρειάζεται η χώρα.
Τα κακώς κείμενα των τεχνικών έργων τα έχουμε αναμοχλεύσει πολλές φορές, με πολλές αφορμές. Έργα εκατομμυρίων ανακοινώνονται μετά από κάθε καταστροφή ή πριν από την ανακοίνωση προγραμμάτων με βαρύγδουπους τίτλους, όπως έγινε τον Φεβρουάριο 2023, όπου ο πρωθυπουργός παρέστη και μίλησε στην παρουσίαση του Αναπτυξιακού Προγράμματος για τη Θεσσαλία του 2030!!!, με περισσότερα από 570 έργα και παρεμβάσεις.
Έργα εκατομμυρίων προϋπολογίστηκαν στη Θεσσαλία και με τον «Ιανό», όμως τελικά τι έγινε; Έγινε ότι γίνεται σε όλη τη χώρα, σε όλες τις Περιφέρειες.
Οι αποφάσεις των Οικονομικών Επιτροπών τους, με τις «διορισμένες» πλειοψηφίες, οι διαγωνισμοί και οι διακηρύξεις τεχνικών έργων είναι ενδεικτικές για το τί γίνεται.
Εκατομμύρια μοιράζονται, είτε με απευθείας ανάθεση, είτε με «φωτογραφική» ανάθεση σε εργολαβικές εταιρείες, για να φτιάξουν, όταν και εάν…, τα όποια έργα προτάσσονται και αποφασίζονται.
Ø Ποια έργα προτάσσονται και αποφασίζονται; Έργα υποδομών, έργα αναγκαία για την αντιπλημμυρική και αντισεισμική θωράκιση, που εντάσσονται σε μια ολοκληρωμένη πρόταση ή έργα αποσπασματικά και ελάχιστα, που πολλές φορές όσον αφορά τα αντιπλημμυρικά μεταθέτουν το πρόβλημα;
Οι αποφάσεις των Περιφερειακών Συμβουλίων για το Τεχνικό Πρόγραμμα και τον Προϋπολογισμό των Περιφερειών αποτυπώνουν το δεύτερο…, όπως και οι επιλογές Ε.Ε., κυβερνήσεων και Περιφερειακών Αρχών, που αποφασίζουν και υλοποιούν τους άξονες των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων.
Είναι ενδεικτικός ο προϋπολογισμός της Περιφέρειας Αττικής, που εδώ και πολλά χρόνια δεν ξεπερνά το 3% για την αντιπλημμυρική προστασία, μαζί και με τα έργα για τα αποχετευτικά ομβρίων που τα βαφτίζουν αντιπλημμυρικά!
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ενώ στον απολογισμό της Περιφερειακής Αρχής Αττικής αναφέρεται ότι προχωρούν 117 αντιπλημμυρικά έργα με προϋπολογισμό 404 εκ. ευρώ, οι προτεινόμενες πιστώσεις είναι μόνο 9,86 εκ. ευρώ!!!, κρύβουν δηλαδή ότι με αυτό τον ρυθμό τα έργα θα τελειώσουν σε 44 χρόνια!, εάν συνεχίσει η χρηματοδότηση με τον ίδιο ρυθμό και βέβαια τότε δεν θα καλύπτουν τις ανάγκες υλοποίησής τους.
Χρήματα διατίθενται με ευκολία μόνον σε ότι «φαίνεται» και σε ότι αποδίδει κέρδος στους επιχειρηματικούς ομίλους, σε ότι εύκολα «μπαλώνεται».
Γιατί πχ από τις 4 γέφυρες που έπεσαν αυτήν την τετραετία στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης (2 στον Έβρο, 1 στην Καβάλα, 1 στη Ροδόπη) δεν έχει αποκατασταθεί καμία;
Γιατί έφτασε 31/3/2023 για να αποφασίσει η Οικονομική Επιτροπή (ΟΕ) της Περιφέρειας Θεσσαλίας να υποβάλει την πρόταση χρηματοδότησης 9 «έργων Φυσικών Καταστροφών» προϋπολογισμού 24.863.000 ευρώ για αποκατάσταση βλαβών και έργων, που σχετίζονται με τον Ιανό, όπως και μια σειρά άλλα έργα, που αποτυπώνονται σε σχετικές αποφάσεις της Περιφερειακής Αρχής αποφασίστηκαν να προχωρήσουν ή και να ματαιωθούν μέσα στο 2023, δυο χρόνια μετά τον Ιανό;
Αποτελεί ή όχι πρόκληση η ανάρτηση στις 7 Σεπτέμβρη 2023, την 1η μέρα των πλημμυρών η άρον-άρον Απόφαση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας για την υποβολή Πρότασης στο «ΠΠΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ» ενός γενικόλογου έργου με τίτλο «Αντιπλημμυρική Προστασία, Καθαρισμός και Διαχείριση Υδατορεμάτων» ;
Αποτελεί ή όχι πρόκληση το γεγονός ότι κοντά τρία χρόνια μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές (Γεράνεια Όρη και Βίλια- Οινόη κλπ) και μετά τον «Μπάλλο» στη Δυτική Αττική δεν έχει προχωρήσει τίποτα σχετικά με τον καθαρισμό των ρεμάτων, γιατί οι ανάδοχοι «σκοτώνονται» μεταξύ τους για το ποιος θα πάρει τα έργα προϋπολογισμού 8 εκ. ευρώ…;
Ή που στην Ανατολική Αττική οι προσφορές του διαγωνισμού για τον καθαρισμό ρεμάτων από εργολάβους, προϋπολογισμού 7 εκ. ευρώ θα ανοίξουν το Νοέμβρη του 2023;
Ø Με τι μελέτες, με τι προδιαγραφές γίνονται τα έργα; Ποιος δίνει τα δεδομένα που συντάσσονται οι περισσότερες διακηρύξεις; Μήπως επί της ουσίας οι ίδιες οι εργολαβικές εταιρείες, μιας και η χρόνια υποστελέχωση και απαξίωση του επιστημονικού δυναμικού των Περιφερειών έχει οδηγήσει σε αυτή την κατάσταση;
Αφού οι κυβερνήσεις άφησαν τις Τεχνικές Υπηρεσίες με ελάχιστο προσωπικό νομοθέτησαν και τυπικά τη δυνατότητα των ιδιωτών μελετητών, των ιδιωτών επιβλεπόντων, των τεχνικών συμβούλων κ.α. στα δημόσια έργα.
«Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει» και σε αυτή την περίπτωση, αφού οι μελέτες και οι διακηρύξεις εκτός των άλλων «φωτογραφίζουν και τον «ανάδοχο», τον «μειοδότη» ενός διαγωνισμού… και μετά ακολουθούν οι σχετικές προσφυγές, οι καθυστερήσεις και οι ματαιώσεις των διαγωνισμών.
Ø Γιατί από το 2018 που πέρασε στις Περιφέρειες η συνολική αρμοδιότητα του καθαρισμού και της αστυνόμευσης όλων των ρεμάτων της χώρας, παραμένουν άλυτα χρόνια προβλήματα, που αφορούν στη μη ύπαρξη Μητρώου ρεμάτων, στη μη ύπαρξη μελετών οριοθέτησης και διευθέτησης των ρεμάτων σε κρίσιμες περιοχές και ιδιαίτερα σε περιοχές με οικιστική ανάπτυξη, στο νομοθετικό «χάος» που υπάρχει με μια απαρχαιωμένη νομοθεσία (ΠΔ 18/21-03-24 & ΠΔ 24-2/25-02-32), που αφήνει αναπάντητα τα ερωτήματα υπηρεσιών και συναδέλφων στην αγωνιώδη προσπάθειά τους να ανταπεξέλθουν στην αρμοδιότητα που τους μεταφέρθηκε χωρίς πόρους και μέσα;
Ας μας πουν υπάρχει ένα Περιφερειακό Συμβούλιο σε όλη τη χώρα που συζήτησε μετά την συνολική μεταφορά της αρμοδιότητας του καθαρισμού και της αστυνόμευσης των ρεμάτων στις Περιφέρειες, για την υπάρχουσα κατάσταση και την εξασφάλιση των προϋποθέσεων που απαιτούνται για την υλοποίηση της αρμοδιότητας. Έκανε μήπως ένα Δημοτικό Συμβούλιο από όσα μετέφεραν το συγκεκριμένο πρόβλημα στις Περιφέρειες έναν απολογισμό για το τι έκανε και για το τι δεν έκανε και γιατί;
Ø Για να συνταχθεί σωστά μια διακήρυξη και να αποτυπωθούν με πληρότητα οι εργασίες που πρέπει να γίνουν σε κάθε σημείο ενός ρέματος (πού δηλαδή υπάρχουν ογκώδη αντικείμενα, που απορρίμματα, πού φερτά υλικά και πού όχι; πού υπάρχει βλάστηση, που επιδρά αρνητικά στην διόδευση πλημμυρικών νερών και πού όχι), για να μην επιλέγεται το εύκολο «ξύρισμα», πρέπει για πολλούς μήνες πριν οι αρμόδιοι τεχνικοί υπάλληλοι να έχουν περπατήσει και εποπτεύσει το κάθε ρέμα, να έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες οριοθέτησης και διευθέτησης των ρεμάτων σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, με προτεραιότητα στα τμήματα των ρεμάτων κοντά σε κατοικημένες περιοχές, όπου θα πρέπει να εξασφαλισθεί η ασφαλής λειτουργία τους σε πλημμυρικά φαινόμενα.
Αυτά όμως απαιτούν προσωπικό, που δεν υπάρχει, εξοπλισμό, αυτοκίνητα, βενζίνες, οδοιπορικά κλπ που παραμένουν ζητούμενα στις αρμόδιες υπηρεσίες. Απαιτούν την υλοποίηση μια σειρά προτάσεων, που επανειλημμένα έχουμε καταθέσει ως Ομοσπονδία.
Αλλά κανείς δεν ακούει και κυρίως καμμιά κυβέρνηση και κανένας Περιφερειάρχης δεν ακούει…
Νομοθετούν και υλοποιούν ένα πλαίσιο που στηρίζεται στις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), στις ιδιωτικοποιήσεις και εκχωρήσεις αρμοδιοτήτων, στην ουσιαστική «κατάτμηση» των δημόσιων έργων και στην «κατάτμηση» των ευθυνών των θεσμικών οργάνων του κράτους, προκειμένου να υπηρετούνται οι μεταξύ τους «πάσες» και να διαχέονται οι ευθύνες τους.
Γιατί όταν θέλεις τα εκατομμύρια των έργων να τα δώσεις στους εργολάβους και τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες οι προτάσεις των υπαλλήλων και των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων που παλεύουν για να πιάνουν τόπο τα χρήματα από τον ιδρώτα του λαού, πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων.
Τα χρήματα στα τεχνικά έργα είναι πολλά. Και όσο κι αν το σύστημα που ζούμε και να βάζει όρους για την δήθεν διαφάνεια και την διασφάλιση του λεγόμενου υγιούς ανταγωνισμού των εργοληπτικών εταιρειών οι φωτογραφικές διαδικασίες παραμένουν.
Απευθείας αναθέσεις, αναθέσεις μέσω δήθεν διαπραγμάτευσης, διαγωνισμοί…
Διαύγεια, ΚΗΔΜΗΣ, ΕΑΔΥΣΥ, Ελεγκτικό Συνέδριο κλπ, ένας μεγάλος αριθμός φορέων και υπαλλήλων ασχολείται με την διαφάνεια και την διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού των εργοληπτικών εταιρειών. Κι αν προσθέσουμε τις Οικονομικές Επιτροπές των Περιφερειών, τις διάφορες Επιτροπές και επιτροπάτα… θα καταλάβουμε ότι όσο κι αν προσπαθούν «τάξη» δεν μπαίνει και τα έργα καρκινοβατούν.
Γιατί πίσω από τα πολυδαίδαλες διαδικασίες, δεν μπορεί να κρυφτούν τα αντιλαϊκά, αντιπεριβαλλοντικά, καταστροφικά αποτελέσματα της πλήρους εκχώρησης των δημόσιων έργων στους ιδιωτικούς φορείς, της πλήρους απαξίωσης των δημόσιων Τεχνικών υπηρεσιών με την τεράστια υποστέλεχωση, την έλλειψη μηχανολογικού και τεχνικού εξοπλισμού και της ολοκληρωτικής εξάρτησης υλοποίησης όλων των αναγκαίων τεχνικών έργων και εργασιών από το πότε κι αν προχωρούν οι εργολαβίες.
Ο δρόμος της στήριξης της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων βασίζεται και στις ελλείψεις σε μέσα, επιμόρφωση, συλλογικές διαδικασίες και εξοπλισμό των δημοσίων υπηρεσιών. Ο λαός της χώρας μας χρειάζεται υπηρεσίες που θα σχεδιάζουν έργα για υποδομές σε πόλεις και χωριά που θα καλύπτουν σύγχρονες ανάγκες με το βλέμμα στο σήμερα και το αύριο, θα βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα.
Αναδεικνύεται αδιαμφισβήτητα η επιτακτική ανάγκη για κεντρικό φορέα κατασκευών και κεντρικό σχεδιασμό στην αντιμετώπιση ζητημάτων όπως η αντιπλημμυρική προστασία, η αντισεισμική θωράκιση, η διαχείριση των απορριμμάτων κλπ, ένας σχεδιασμός που θα μπορεί να μελετά σφαιρικά και σε βάθος τα ζητήματα και θα δίνει ολοκληρωμένες λύσεις με γνώμονα το συμφέρον και τις σύγχρονες ανάγκες του λαού.
Σε αντίθεση με την πρακτική των κυβερνήσεων και των Περιφερειακών Αρχών να υποβαθμίζουν τις δημόσιες υπηρεσίες, να απαξιώνουν επιστημονικό δυναμικό και να αναθέτουν ότι μπορούν σε ιδιώτες συμβούλους διεκδικούμε:
ü Άμεσα προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού, επιστημονικού, τεχνικού, διοικητικού. Πλήρη στελέχωση των Τεχνικών Υπηρεσιών για να μπορούν να μελετώνται και υλοποιούνται έργα με ίδια μέσα και αυτεπιστασία.
ü Προμήθεια όλων των απαραίτητων σύγχρονων μέσων και εξοπλισμού για την αντιμετώπιση των σύνθετων προβλημάτων.
ü Ουσιαστική εκπαίδευση του προσωπικού σε σύγχρονα μέσα.
ü Αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου, που φορτώνει το σύνολο των ευθυνών στους τεχνικούς υπαλλήλους, «αθωώνοντας» το απαράδεκτο πλαίσιο λειτουργίας των υπηρεσιών.
