Οι αγροτικές κινητοποιήσεις μπορεί να βρέθηκαν χαμηλά στην εβδομαδιαία ανασκόπηση του πρωθυπουργού, όμως στην πραγματική πολιτική ατζέντα βρίσκονται στην κορυφή. Είναι το ζήτημα που προκαλεί τη μεγαλύτερη φθορά, όχι επειδή η κυβέρνηση αδιαφορεί, αλλά ακριβώς επειδή έχει εξαντλήσει τα περιθώρια υποχωρήσεων. Και αυτό είναι που ενοχλεί περισσότερο όσους επενδύουν στη σύγκρουση και όχι στη λύση.
Το Μέγαρο Μαξίμου ξεκινά άλλη μία εβδομάδα απέναντι στα μπλόκα, όχι από επιλογή αλλά από ανάγκη. Έχει υποχωρήσει στη συντριπτική πλειονότητα των αιτημάτων, έχει αποδεχθεί 16 από τα 27, έχει ανοίξει συζήτηση για ακόμη 4 και παρ’ όλα αυτά δεν βρίσκει συνομιλητές. Όχι γιατί δεν θέλει, αλλά γιατί απουσιάζει κάθε έννοια ενιαίας εκπροσώπησης. Με ποιον ακριβώς να διαπραγματευτείς όταν το «όλα ή τίποτα» γίνεται πολιτική γραμμή;
Το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι σαφές και δύσκολα παρερμηνεύεται: «Ανοιχτοί στον διάλογο, όχι στο παράλογο». Πρόκειται για τη μοναδική υπεύθυνη στάση σε μια περίοδο όπου η οικονομία, το εμπόριο και η κοινωνική ζωή πιέζονται καθημερινά. Γιατί άλλο η στήριξη των αγροτών και άλλο η αποδοχή αιτημάτων που οδηγούν ευθέως σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό ή σε σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όρια που δεν παραβιάζονται και ευθύνες που δεν μοιράζονται
Ας είμαστε ειλικρινείς: ο διπλασιασμός των αγροτικών συντάξεων δεν είναι ρεαλιστικός. Η ακύρωση της μετάβασης του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ δεν είναι απλώς ένα διοικητικό ζήτημα, αλλά μια επιλογή που θέτει σε κίνδυνο τις ίδιες τις κοινοτικές ενισχύσεις. Αυτά δεν είναι «σκληρές διαπραγματεύσεις», είναι κόκκινες γραμμές λογικής. Και η κυβέρνηση, σε αντίθεση με άλλους που υπόσχονται «να δώσουμε και από αυτά που δεν έχουμε», αρνείται να παίξει με το μέλλον της χώρας για πρόσκαιρο χειροκρότημα.
Το πρόβλημα για την κυβέρνηση δεν είναι μόνο πολιτικό, είναι και κοινωνικό. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν κατανόηση –ακόμη και στήριξη– στα αιτήματα και στον τρόπο διαμαρτυρίας των αγροτών. Αυτό δυσκολεύει τους χειρισμούς, καθώς κανείς δεν θέλει εικόνες έντασης που θα γυρίσουν μπούμερανγκ. Το παραδέχονται και κυβερνητικά στελέχη: η δυναμική αντιμετώπιση δεν είναι επιλογή. Όμως ούτε και η ανοχή επ’ αόριστον είναι λύση.
Οι αστοχίες του ΕΛΓΑ στις πληρωμές, έστω κι αν διορθώθηκαν, άφησαν πίσω τους έλλειμμα εμπιστοσύνης. Πάνω σε αυτό πάτησαν οι πιο ακραίοι των μπλόκων, μετατρέποντας ένα δίκαιο αίτημα σε μοχλό πίεσης χωρίς έξοδο κινδύνου. Και όσο συνεχίζονται οι αποκλεισμοί, τόσο μεγαλώνει η ζημιά: ακυρώσεις σε ξενοδοχεία, πτώση του χειμερινού τουρισμού, πλήγμα στο διεθνές εμπόριο.
Η κυβέρνηση έχει φτάσει μέχρι εκεί που αντέχει η χώρα. Από εδώ και πέρα, η μπάλα βρίσκεται ξεκάθαρα στο γήπεδο των αγροτών. Διάλογος με ευθύνη ή σύγκρουση χωρίς αποτέλεσμα. Οι επιλογές είναι πλέον απολύτως καθαρές.
