Η παρουσία του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκου Πιερρακάκη, στο εμβληματικό roadshow της Morgan Stanley στο Λονδίνο δεν ήταν μια ακόμη «διεθνής εμφάνιση» υπουργού σε οικονομικό φόρουμ. Ήταν μια προσεκτικά σχεδιασμένη πολιτικο-οικονομική δήλωση ισχύος. Σε μια Ευρώπη που παλεύει να ξαναβρεί τα εργαλεία της για ανάπτυξη, ο Έλληνας υπουργός έδειξε ότι η Αθήνα δεν είναι πλέον «παρατηρητής». Είναι ενεργός παίκτης, με ξεκάθαρη στρατηγική: ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, βαθύτερη ενοποίηση κεφαλαιαγορών και θέσεις που συντονίζονται με τις μεγάλες τάσεις της Ένωσης.
Η εξαγορά του Ελληνικού Χρηματιστηρίου από την Euronext —μια εξέλιξη που μέχρι πριν λίγα χρόνια θα έμοιαζε αδιανόητη— παρουσιάστηκε από τον Πιερρακάκη όχι απλώς ως μια επιχειρηματική συναλλαγή. Αλλά ως καταλύτης αλλαγής μοντέλου. Και εδώ βρίσκεται το παραπολιτικό βάθος της υπόθεσης: η κυβέρνηση επενδύει πολιτικά στη μεταμόρφωση της ελληνικής οικονομίας σε μια οικονομία κλίμακας, τεχνολογίας και ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης, «σπάζοντας» οριστικά το παλιό αφήγημα της απομόνωσης.
Ο Πιερρακάκης δεν μίλησε μόνο για αριθμούς. Μίλησε για νοοτροπία, για «εθνικούς αστερίσκους» που κρατούν πίσω την Ευρώπη και για την ανάγκη να πάψει η ήπειρος να λειτουργεί σαν άθροισμα μικρών κρατικών εγωισμών. Σαφής αιχμή προς χώρες που φρενάρουν τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις, αλλά και έμμεση αναφορά στο ελληνικό παρελθόν, όταν η χώρα έβλεπε το Χρηματιστήριο ως “εσωτερικό ζήτημα” και όχι ως μέρος μιας μεγάλης αγοράς.
Και εδώ έρχεται το παραοικονομικό στοιχείο. Η Euronext, με συνολική κεφαλαιοποίηση 6,5 τρισ. ευρώ, δίνει στο ελληνικό οικοσύστημα μια δεξαμενή ρευστότητας που το ΧΑ ποτέ δεν είχε. Το παλιό παράπονο ότι «οι ξένοι δεν κοιτάζουν την Ελλάδα» παύει να έχει νόημα όταν η Ελλάδα γίνεται οργανικό τμήμα του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού χρηματιστηριακού δικτύου. Οι ελληνικές εισηγμένες θα “ανεβαίνουν στην ίδια σκηνή” με εταιρείες που κινούν δισεκατομμύρια. Κι αυτό δεν είναι απλώς οικονομική ενίσχυση· είναι αναβάθμιση κύρους.
Από το «τραύμα της κρίσης» σε μια νέα γενιά δημοσιονομικής κουλτούρας
Ο Πιερρακάκης επέλεξε, με προσοχή αλλά και καθαρότητα, να «κλειδώσει» μια πολιτική αφήγηση: ότι η δημοσιονομική πειθαρχία δεν είναι βάρος, αλλά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Με τον τρόπο αυτό υπαινίσσεται ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει κατορθώσει να μετατρέψει το εθνικό τραύμα σε μακροοικονομικό κεκτημένο — και μάλιστα σε μια στιγμή που πολλές ευρωπαϊκές χώρες δείχνουν σημάδια χαλάρωσης.
Παράλληλα, ο CEO της Euronext, Stephane Boujnah, με τα δικά του ισχυρά μηνύματα υπενθύμισε ότι η Ελλάδα πλέον δανείζεται φθηνότερα από χώρες-κολοσσούς. Και δεν είναι αμελητέο ότι ο επικεφαλής της μεγαλύτερης κεφαλαιαγοράς στην Ευρώπη μιλά για την Ελλάδα ως χώρα με «περίσσευμα χρηματοοικονομικού ταλέντου» και «εντυπωσιακή ανάκαμψη». Είναι δημόσια ψήφος εμπιστοσύνης — και ταυτόχρονα απάντηση στους εσωτερικούς επικριτές που συχνά εγκλωβίζονται στη ρητορική της μιζέριας.
Στην ουσία, πρόκειται για ένα πακέτο πολιτικής επιχειρηματολογίας:
η Ελλάδα είναι πλέον μέρος του πυρήνα των αποφάσεων, δεν «τρέχει πίσω από τις εξελίξεις» και έχει θέσεις που ταυτίζονται με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της.
Η κυβέρνηση εμφανίζεται να επενδύει σε αυτό το ευρωπαϊκό προφίλ, γνωρίζοντας καλά ότι η επόμενη δεκαετία δεν θα κριθεί μόνο από επενδύσεις και αριθμούς, αλλά και από το ποια χώρα θα καταφέρει να παίξει ρόλο σε μια Ευρώπη που αλλάζει.
